Κυριακή 25 Νοεμβρίου 2007

στιγμιότυπο από την πάλη των λέξεων

εξουσία/ ουσία
θάνατος/ θάνατος
συγκατανεύω/ αγνοώ
μουσείο /θάλασσα
βάλτος /ερίζω
ασφάλεια /έκθεση
ανίατος /άφθαρτος
υποταγή/ φλογιστία
έρωτας/ έρωτας
νομίζω /ευθύνομαι
αδημονώ/ αβίαστος
φοβάμαι /αλλά το κάνω
ερημιά /συγκίνηση
αυθέντης /αυθεντικός

η απόσταση των "λεκτικών πόλων" απέχει όσο το γίγνεσθαι από τη φθορά, είναι σα να έχεις απέναντί σου διαρκείς ακατάβλητες επιλογές, σταυροδρόμια που ίσως ποτέ δεν ξεστομίζονται, και αυτός ο "πίνακας" είναι σα μια φωτογραφία, σαν το πάγωμα μιας στιγμής της σκέψης, και είναι εξίσου ατελείωτος όπως και οι επιλογές, τα σταυροδρόμια, που συχνάζουν ανάμεσα στη χώρα της φαιάς ουσίας και της προφοράς, ασφυκτιούν εκεί δηλαδή κάπου ανάμεσα στις ημικρανίες των κροτάφων και στο μούδιασμα της γλώσσας, και όταν οι πόλοι λύνονται με την επιλογή είναι σα μια μικρή γιορτή, με τα πυροτεχνήματα της πράξης, μπορείς να συμπληρώνεις τον "πίνακα" διαρκώς και αδιαλείπτως...

Διαλεκτική του Έρωτα

Περίπτωση Πρώτη

Ο έρωτας είναι η μεγάλη αποξένωση: υπάρχουν δύο άνθρωποι που είναι σα να ζουν σε δυο αστέρια και κανείς τους δεν είναι δυνατόν να ξέρει τίποτα για τον άλλον. Και ξαφνικά η απόσταση καταργείται και βρίσκονται χαμένοι ο ένας στον άλλο, έτσι που δεν γνωρίζουν πια τίποτα ούτε για τον εαυτό τους, μα ούτε ο ένας για τον άλλο και ούτε χρειάζεται. Αυτό είναι ο Έρωτας.

Χέρμαν Μπροχ, Οι υπνοβάτες ΙΙ

Το πάθος για τον έρωτα κουβαλάει μέσα του το πρότυπο μιας τέλειας επικοινωνίας: τον οργασμό, την ακμή της συμφωνίας των ερωτικών συντρόφων. Κι αυτό στο σκοτάδι της καθημερινής επιβίωσης, είναι το περιοδικό φεγγοβόλημα του ποιοτικού. Η βιωμένη ένταση, η ιδιαιτερότητα, η δραστικότητα των αισθήσεων, η κινητικότητα των συγκινήσεων, η όρεξη για αλλαγή και ποικιλία, όλα, για να ξαναφέρουν το πάθος στις ερημιές του Παλαιού Κόσμου, συνεπάγονται το πάθος για έρωτα. Από μια επιβίωση χωρίς πάθος, μπορεί να γεννηθεί το πάθος για μια και πολλαπλή ζωή. Οι ερωτικές χειρονομίες συνοψίζουν και συμπυκνώνουν την επιθυμία και την πραγματικότητα μιας τέτοιας ζωής. Το σύμπαν που χτίζουν με όνειρα και αγκαλιάσματα οι αληθινοί εραστές είναι διάφανο. Οι εραστές θέλουν να νοιώθουν παντού σαν το σπίτι τους.
Ο έρωτας, περισσότερο από άλλα πάθη, κατόρθωσε να διατηρήσει τη δόση της ελευθερίας. Η δημιουργία και το παιχνίδι «ευεργετήθηκαν» πάντοτε με μια επίσημη εκπροσώπηση, με μια θεαματική αναγνώριση που τα αλλοτρίωνε, για να το πούμε έτσι, από την πηγή τους. ο έρωτας δεν απομακρύνθηκε ποτέ από κάποια μυστικότητα, από κάτι που βαφτίστηκε στενή οικειότητα. Βρέθηκε προστατευμένος από την αντίληψη περί ιδιωτικής ζωή, διωγμένος από το φως της μέρας (που προορίζεται για την εργασία και την κατανάλωση), και απωθημένος στα μύχια της νύχτας, στα κοσκινισμένα φώτα. Έτσι γλίτωσε εν μέρει από την ασταμάτητη οικειοποίηση της κάθε ημερήσιας δραστηριότητας.

Ραούλ Βάνεγκεμ, η επανάσταση της καθημερινής ζωής

Περίπτωση Δεύτερη

Πιστεύω, και είναι μια βαθειά πίστη, ότι μόνο με μια φοβερή ενίσχυση της αποξένωσης, που να την οδηγεί, για να το πω έτσι, στο άπειρο, μπορεί η αποξένωση να μεταμορφωθεί στο αντίθετό της, την απόλυτη γνώση, και τότε να ανθίσει αυτό που αιωρείται μπροστά της σαν άπιαστος στόχος του έρωτα: το μυστήριο της ένωσης. Γιατί κανένα μυστήριο δεν μπορεί να γεννηθεί απ’ την εξοικείωση και τη συνήθεια.

Χέρμαν Μπροχ, Οι υπνοβάτες Ι

Ο υλιστικός ορισμός του έρωτα είναι ένας ορισμός κοινοτήτων, μια οικοδόμηση συναισθηματικών σχέσεων η οποία διαμεσολαβείται από τη γενναιοδωρία και η οποία παράγει κοινωνικούς δεσμούς. Ο έρωτας δεν μπορεί να είναι κάτι που περιορίζεται στο ζευγάρι ή στην οικογένεια, πρέπει να ανοίγεται σε ευρύτερες κοινότητες. Πρέπει να οικοδομεί, κατά περίπτωση, κοινότητες γνώσης και επιθυμίας, πρέπει να οικοδομεί τον άλλον. Στην ουσία, ο έρωτας είναι σήμερα η καταστροφή της τάσης να κλεινόμαστε μέσα στην υπεράσπιση ενός πράγματος που δεν ανήκει παρά μόνο σε μας. Νομίζω ότι ο έρωτας είναι ένα από τα βασικά κλειδιά που διαθέτουμε για να μετατρέψουμε αυτό που είναι δικό μας σε κάτι κοινό.

Τόνι Νέγκρι, Εξορία

Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2007

Μια σφαίρα και ένα μήλο με την ίδια καταγωγή


Σήμερα το πρωί αγόρασα μήλα. Σε ένα καφάσι βρίσκονταν μήλα μέτριας τιμής, όπου σε κάθε ένα μήλο ήταν κολλημένο κι ένα μικρό αυτοκόλλητο με την ελληνική σημαία. Ένα απ' αυτά ποζάρει στην διπλανή φωτογραφία. Η καρτέλα στο καφάσι έγραφε "μήλα Καστοριάς".
Και ο συνειρμός έγινε αυτόματα:
σε εκείνα τα μέρη ήταν που πριν λίγες μέρες ένας αλβανός πυροβολήθηκε πισώπλατα από συνοριοφύλακα προσπαθώντας να μπει στην Ελλάδα. Η ημερομηνία ήταν 8 Νοέμβρη και η σφαίρα -αυτή η ίδια "εξοστρακισμένη" σφαίρα που περιφέρεται σε όλες τις δικογραφίες των εν ψυχρώ ένστολων δολοφονιών ανά την επικράτεια- τον διαπέρασε.

Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2007

Δωριείς...

Και τώρα - απ' έξω από τα στρατεύματα
κοιτάζω την ένδοξη πόλη
όπου ξαπλώνει ράθυμα πόρνη και δυναμίτης -
κοιτάζω τούτη την πόλη που την περικυκλώσαν
τα φρούρια
αυτή που με γέννησε και δεν έχει πια όνομα
δεν έχει αναμμένη φωτιά -
κοιτάζω κι υψώνω θεριό τη φωνή μου
μήπως μ' ακούσουν.

Η κίνηση μέσα στα τείχη μας είναι σημαντική.


Κατά Σαδδουκαίων, Μ. Κατσαρός, 1953

Τετάρτη 14 Νοεμβρίου 2007

Respect to Phil Ochs, στον αμερικάνο φίλο...



O Φιλ Οκς ήταν ένας αμερικάνος τραγουδοποιός που χαρακτήρισε την πολιτική συνεισφορά των «ανθρώπων της τέχνης» στο αντιπολεμικό κίνημα της δεκαετίας του 60. Ήταν πολύ πιο σαφής και δηκτικός στους στίχους του από άλλους συναδέλφους του, μια και συνήθιζε να αναφέρει συγκεκριμένα ονόματα και καταστάσεις στα τραγούδια του, μιλούσε για τους «Βιετκόγκ», για τον «Νίξον», για την «αμερικάνικη επέμβαση στον Άγιο Δομίνικο» και το «Βιετνάμ», «ενάντια στις παρελάσεις», «ενάντια στο στρατό», σε αντίθεση με τον φίλο του Μπομπ Ντύλαν που μιλούσε γενικά για ειρήνη και πόλεμο. Συμμετείχε σε πολλές συναυλίες διαμαρτυρίας και αντιπολεμικές διαδηλώσεις. Αυτό του “κόστισε” 400 σελίδες φάκελο στο FBI και την είσοδό του στην μαύρη λίστα της εποχής με ό,τι αυτό σήμαινε τότε. Έκανε πολλά ταξίδια και σε ένα από αυτά, στο Νταρ Ελ Σαλάμ, ένας ληστής του προξένησε πληγή με μαχαίρι στο λαιμό καταστρέφοντας τις φωνητικές του χορδές. Έπεσε σε κατάθλιψη και τον Απρίλη του 1976, σε ηλικία 35 χρονών, αυτοκτόνησε.

Αγαπημένο τραγούδι και τόσο επίκαιρο...

Knock on the Door

By Phil Ochs

 
In many a time, in many a land,
With many a gun in many a hand,
They came by the night, they came by the day,
Came with their guns to take us away
 
With a knock on the door, knock on the door.
Here they come to take one more,
One more.
 
Back in the days of the Roman Empire,
They died by the cross and they died by the fire.
In the stone coliseum, the crowd gave a roar,
And it all began with that knock on the door
 
Just a knock on the door, knock on the door.
Here they come to take one more,
One more.
 
The years have all passed, we've reached modern times,
The Nazis have come with their Nazi war crimes.
Yes the power was there, the power was found,
Six million people have heard that same sound
 
That old knock on the door, knock on the door.
Here they come to take one more,
One more.
 
Now there's many new words and many new names,
The banners have changed but the knock is the same.
On the Soviet shores with right on their side,
I wonder who knows how many have died
 
With their knock on the door, knock on the door.
Here they come to take one more,
One more.
 
Look over the oceans, look over the lands,
Look over the leaders with the blood on their hands.
And open your eyes and see what they do,
When they knock over their friend they're knocking for you
 
With their knock on the door, knock on the door.
Here they come to take one more,
With their knock on the door, knock on the door.
Here they come to take one more,
One more.
 

Πέμπτη 8 Νοεμβρίου 2007

Πού είχαμε μείνει λοιπόν φίλτατοι σύντροφοι;

Φίλτατοι σύντροφοι, πού είχαμε μείνει λοιπόν;

Μάλλον χρειάζεται να ορίσει ο καθένας για τον εαυτό του το έδαφος της αυτονομίας του. Πώς να επικαλεστεί κάποιος την αυτονομία του όταν δεν της έχει δώσει καν το όνομα του; Θα μπει άραγε στον κόπο να περιδιαβεί το ίδιο του το νοητικό έδαφος, να επεξεργαστεί την άδεια ή γεμάτη αγκαλιά του, να ανοίξει διάπλατα και να ανιχνεύσει τον χάρτη των επιθυμιών του;

Πού αλλού είχαμε μείνει λοιπόν;

Κι ύστερα όταν απλώνει τα χέρια και τις φράσεις του, δεν θα πρέπει να μάθει έως πού φτάνουν; Και δεν θα πρέπει να δοκιμάσει να προεκτείνει και να μοιραστεί τα μονοπάτια του, να χαλαρώσει την αγκαλιά του προσφέροντας ελευθερία σφίγγοντας τις γροθιές προς την τυραννία, να δαμάσει τις αλλότριες επιθυμίες προσφέροντας τα άνθη της αυθεντικότητας του; Κάπου ανάμεσα σ’ αυτές τις φράσεις εντοπίζεται η πατρίδα των πρωτοβουλιών και των εμπνεύσεων του.

Πού αλλού είχαμε μείνει λοιπόν;

Οι επιλογές, οι πράξεις είναι αυτές που ονοματίζουν διαρκώς τα πρόσωπα. Όλοι μας έτσι κι αλλιώς είμαστε εδώ ανάμεσα σε όλους μας για να πράξουμε. Και επιτέλους να πράξουμε. Αλλά πώς θα γίνει να μην μοιάζουμε σαν τρελοί που κοιτάμε δεξιά αριστερά μήπως και πρέπει να πράξουμε από δω ή από κει κάθε που θα συμβαίνει και κάτι. Ρισκάροντας την τύφλα και τον εντυπωσιασμό από τα κυρίαρχα κοινωνικά πυροτεχνήματα. Οι κατευθύνσεις, οι κώδικες και η διαδικασία συλλογικοποίησης των πρωτοβουλιών είναι το πεδίο που προεκτείνεται το σώμα και το μυαλό μας προς τους άλλους. Ορίζοντας το πεδίο της κοινωνικής έκθεσης δημιουργούμε ανατρεπτικά συμβάντα.

Πού αλλού;

Εκεί που τα βλέμματα μας θα έχουν τη θολούρα του κοχλασμού της ζωής και μόνο.

Τρίτη 6 Νοεμβρίου 2007

περί ομοουσίας τριάδος

Ήμασταν στο καπηλειό του χωριού το Σαββάτο που πέρασε. Ο αδελφός μου ρώτησε αν υπάρχει κάτι άλλο πέρα από κρέας για να παραγγείλει. Οι θαμώνες χαμογέλασαν ειρωνικά. Ο αδελφός μου γύρισε προς το μέρος μου και είπε δυνατά:
-Εδώ και είκοσι χρόνια έχω κόψει τρία πράγματα: το κρέας, την τηλεόραση και την Ελευθεροτυπία.

Κι εγώ τον αγάπησα λιγάκι παραπάνω.

Πέμπτη 1 Νοεμβρίου 2007