Με προβλεπτική επιφύλαξη και σχολαστικότητα...

Ως και οι λέξεις άλλαξαν νόημα. Ο πονηρός, ο επιτήδειος, ο ύπουλος, ο ικανός για όλα, έχει τη μεγαλύτερη εκτίμηση και είναι περιζήτητος για σύντροφος και συνεργάτης. Οι συμφεροντολογικοί σύνδεσμοι ασφαλίζουν την επιτυχία στην ορμή για δύναμη κι εξουσία. Οι μοντέρνοι αυτοί πολιτικοί προτιμούν να περάσουν για κακοί παρά για κουτοί. Η αλλαγή αυτή στα φρονήματα είναι κατάπτωση κι εκφυλισμός. Εξωτερικά σημάδια είναι ότι κακές ιδιότητες πήραν χαϊδευτικά ονόματα. Αλογάριαστη τόλμη πέρασε για παλικαριά ωφέλιμη στους συνεταίρους, μανιακή εμπάθεια για βασικό προσόν του άντρα. Αντίθετα περιφρονήθηκαν οι άλλοτε τιμημένες αρετές. Η προβλεπτική επιφύλαξη πέρασε για εύσχημη δειλία, η φρονιμάδα πρόσχημα ανανδρίας, η σχολαστικότητα σε όλα χαλαρότητα σε όλα. Ο αδιάκοπα χολιασμένος απόλυτα ασφαλής, όποιος του αντιλέγει ύποπτος. Όποιος στήνει παγίδες και τα καταφέρνει, έξυπνος, αυτός που τον προλαβαίνει ικανότερος. Το κοινό έγκλημα στερεότυπος δεσμός παρά ο όρκος στους θεούς. Πιο ευχάριστο τους είναι να εκδικηθούν παρά να μην πάθουν κακό. Για αποτελεσματικότερο από την ανοιχτή επίθεση έχουν να κτυπήσουν ύπουλα τον απροετοίμαστο, που έχει την αφέλεια να πιστεύει σε συνθήκες και όρκους. Οι κατεργαραίοι, όπως είναι γνωστό, κερδίζουν ευκολότερα τη φήμη του ικανού παρά οι αδέξιοι του τίμιου.

Θουκυδίδης, Θουκυδίδου ιστορίαι

Όλα γύρω από την άρνηση, μπορούν να φανούν μόνον εκεί που συναντιούνται οι μνηστήρες της άρνησης. Σε αμφιθέατρα ή κάτω από πανώ, σε διαδρόμους ή ταβέρνες και καφενεία, σε κείνα τα πηγαδάκια που οι γητειές, με λέξεις και χειρονομίες, διεκδικούν με αντεπαναστατική αυτάρκεια(;) ένα αξιοδάκρυτο αλάθητο(;). Ο Θουκυδίδης σ’ αυτό το απόσπασμα έκοψε ένα κομμάτι της αρχαίας μετεμφυλιακής πραγματικότητας του, με τόση ζωντάνια που στάζει ακόμη αίμα. Και η αιώνια ζωντάνια του κειμένου επιβεβαιώνεται με το να ερμηνεύει με ακρίβεια και τη δική μας πραγματικότητα. Από τον κατακερματισμό στην αποσύνθεση. Η άρνηση, η ανατροπή, η ελευθερία ενώ αποτελούν διαδοχικές μεταμορφώσεις της πιο εξανθρωπιστικής κίνησης της συνείδησης, κινδυνεύουν να καταντήσουν γελοία άλλοθι μιας εσωστρεφούς ψευδοκοινοτικής νοηματοδότησης. Και ενώ υποτίθεται ότι η ιδεολογία είναι εξόριστη στον αστικό κόσμο, με περίσσεια αυτάρκεια ντύνεται στην πιο ανατρεπτική φιλολογία και με ευκολία κάθεται στις γλώσσες των αρνητών της. Αυτό συνέβαινε πάντα; Ίσως ναι. Η ειδοποιός διαφορά ωστόσο, μεταξύ παρελθόντος και παρόντος, βρίσκεται αντίστοιχα στην άγνοια και στην αδιαφορία. Σήμερα η άγνοια δεν είναι επιχείρημα. «Όλοι έχουν δίκιο». Αν είναι έτσι, είναι επειδή τους κατανοούμε. Όλες οι έλλογες εκφάνσεις της άρνησης απολήγουν στη συνείδηση μας. Αλλά δεν τους δικαιολογούμε. Και όταν επιλέγουμε το δρόμο μας, επιλέγουμε και τη δική μας άρνηση στις αδικαιολόγητες αρνήσεις. Και αυτό εμείς θέλουμε να το κάνουμε με τη διακριτικότητα της επαναστατικής ευγένειας. Αυτής που «επιβάλλεται» στην δυναμική αντίθεση της διαλεκτικής άρνησης της άρνησης, αναγνωρίζει ποιότητες στις αρνήσεις και προσανατολίζει το μέγιστο βεληνεκές της στον αγώνα με τον οριοθετημένο παλιό κόσμο και μόνο. Σκοπός αυτού του κειμένου δεν είναι να εξοβελίσει ανεπιθύμητες συμπεριφορές. Είναι να θωρακίσει την δική μας ευγένεια, να διατηρήσει το σεβασμό στις ποιότητες των αρνήσεων, αλλά και να απεκδύσει τον μύθο των καλοθελητάδων αυτόκλητων και μη επαναστατών και να επανεξετάσει τα όρια της διακριτικότητας μας. Όταν εμείς απαιτούμε διαρκώς από τους εαυτούς μας και τις σχέσεις μας, δεν μπορεί να αρκούμαστε στις αυτοαναφορικές ακροβασίες. Και η μοναδική απαίτηση που προτάσσεται, δεν μπορεί παρά να είναι η διαρκής μας ωμή αναφορά στην πραγματικότητα των κάθε φορά συνθηκών και στην έμπρακτη απομυθοποίηση της ψευδοποιητικής και ψευδοπολιτικής διάχυτης ρητορικής μυθολογίας. Κι αυτό δεν προϋποθέτει κανενός είδους επίθεση. Προϋποθέτει την άμεση οικειοποίηση των συλλογικών χώρων και από τη μεριά μας, όπως, επίσης, και την άρση της τυχόν διακριτικής σιωπής.

Για το καλό της κάθε υπόθεσης.