Πέμπτη 31 Ιανουαρίου 2008

Δειλινά διαπιστευτήρια

Το «πού πάει ο έρωτας όταν φεύγει;»

του Tom Robins…

το «πού τριγύριζες κι έχεις μια γεύση τρικυμίας στα χείλη;»

του Οδυσσέα Ελύτη…

το «η νόηση μοιάζει με παγοθραυστικό»

του Νίκου Καρούζου,

το «εγώ δεν μπορώ να σκεφτώ κι ας έχω χέρια»

του Ναζίμ Χικμέτ,

το «είναι αξημέρωτη νύχτα η ζωή»

του Κώστα Καρυωτάκη,

το «ένα πουλί πληγωμένο είναι πιο ελαφρύ;»

της Ελένης Βακαλό,

το «το αίμα κλαίει, το αίμα λέει, δεν ακούτε;»

του Πέτρου Ανταίου,

το «οι παλιές φωτογραφίες είναι σοφές, ξέρουν να εκδικούνται»

του Κλείτου Κύρου,

το «τι ελευθερία καθώς η φωνή μου ραντίζει!»

του Αλέξη Ασλάνογλου,

το «οι χωροφύλακες δεν διαλύονται με αυταπάτες και ψυχοσάββατα»

του Μιχάλη Κατσαρού,

το «θα με πολεμούσες ακόμη και μ’ αυτά που σου’ μαθα»

του Τίτου Πατρίκιου,

το «δεν υπήρξα παρά μια λακκούβα σκοτεινιάς»

του Τζουζέπε Ουγκαρέττι,

το «στων δικών μου σπονδύλων θα παίξω τον αυλό»

του Βλαδιμίρ Μαγιακόφσκι,

το «στυφά τα μονοπάτια»

του Άρθουρ Ρεμπώ,

το «πόδια πέτρινα με κάλτσες άμμου»

του Πωλ Ελυάρ,

το «στόμα, τέτοια αιμάτινη τομή ομορφιάς»

του Πιερ Ζαν Ζουβ,

το «δεν σε σκέφτομαι, είμαι πολύ κοντά σου»

της Ελίζαμπεθ Μπράουνινγκ,

το «είμαι ευρύς, περικλείω άφθονα»

του Ουώλτ Ουίτμαν,

το «σπίτι σου είναι η ροή σου»

του Μιγέλ Ντε Ουναμούνο,

το «καρδιά σου με παγωμένα επιμνημόσυνα μάτια»

του Ντάντε Ροσέτι,

το «η ανθρώπινη καρδιά αχόρταγος κρατήρας»

του Ουίλιαμ Μπλέηκ,

το «άξιοι εμείς της ατίμωσης, ότι αυτή μας αποξένωσε από τον ανάξιο καιρό της»

του Γιώργου Χειμωνά,…

Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2008

Immigrant punk!


«Ο ξεριζωμένος δεν θεωρεί τίποτα μόνιμο. Όμως γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, βλέπει παντού έναν δρόμο. Εκεί που οι άλλοι συναντούν τείχη ή βουνά, ακόμη κι εκεί, αυτός βλέπει έναν δρόμο. Επειδή, όμως, βλέπει έναν δρόμο παντού, είναι αναγκασμένος πάντα να αφανίζει τα πράγματα στο πέρασμά του…Επειδή βλέπει δρόμους παντού, τοποθετείται πάντα στα σταυροδρόμια. Καμία στιγμή δεν μπορεί να ξέρει τι μπορεί να φέρει η επόμενη. Ό,τι υπάρχει το κατεδαφίζει, όχι χάριν της κατεδάφισης, αλλά για το δρόμο που περνάει μέσα απ’ αυτό».
“The destructive character”, Peter Demetz, 1978,



Η μετανάστευση, η προσφυγιά, ο ξεριζωμός, η φυγή, οι καταστάσεις που δοκιμάζουν τα όρια της ύπαρξης. Οι καταστάσεις που μετατρέπουν το "άβουλο θύμα" σε "δράστη", τη μοιρολατρία και τον θάνατο σε ζωή, το έρμαιο σε υποκείμενο με στόχους, προοπτικές και μια δυναμική που παράγει γεγονότα, παράγει ιστορία. Μια δυναμική που διαρκώς υπονομεύει τα σύνορα, τις πατρίδες, την παράδοση, την ηθική, το κατεστημένο, τη νομιμότητα, τον καθωσπρεπισμό. Τα υπονομεύει για να τα επαναπροσδιορίσει. Αγανάκτηση, οργή, μίσος, απελπισία, απόγνωση, απαντοχή, νοσταλγία, δύναμη από τους ξεριζωμένους. Τα καλύτερα υλικά για να γραφτεί μια ιστορία απότοκη των επιλογών του αστικού πολιτισμού...Τέλος πια με το αλαφροΐσκιωτο oriental. Θα τους συναντήσουμε στην βαριά σκιά της απελπισίας: αρχαία απειλή στις εξουσίες. Ραντεβού λοιπόν στα μητροπολιτικά οδοφράγματα του "εσωτερικού εχθρού!"

Τετάρτη 23 Ιανουαρίου 2008

"Ίσια τους ώμους!"


Ξεφυλλίζοντας ένα μικρό και εξαντλημένο πια θαυμάσιο βιβλιαράκι: "νεολαία και επανάσταση", εγχειρίδιο για μια "άλλη" θεσμική ανάλυση που σηματοδότησε σε μεγάλο βαθμό τα θεωρητικά εργαλεία της μετεφηβείας μου, έπεσα πάνω σε μια σελίδα που αναφέρεται στην εκπαίδευση και το θεσμό του σχολείου και πιο συγκεκριμένα στις αλλαγές που έκανε ο Στάλιν στα σχολεία, "αποκαθιστώντας" την αστική σκέψη στις επαναστατικές αλλαγές της οκτωβριανής επανάστασης. Παραθέτω λοιπόν:
"Το 1931, επαναφορά των σχολικών "τάξεων" που καθορίζονται σύμφωνα με την ηλικία και νοούνται σαν αποχωρισμένοι χώροι
Το 1932, επαναφορά της διδακτέας ύλης (τέλος των "μικτών" κλάδων, που επέτρεπαν την εκμάθηση πολλών επιστημών μέσα από την διερεύνηση του περιβάλλοντος)

Το 1936, επαναφορά των βαθμών (που είχαν καταργηθεί το Νοέμβρη του 1917)

Το 1945, νέος πειθαρχικός κανονισμός: "ίσια τους ώμους, μην καμπουριάζετε πάνω στα θρανία, σεβασμός στους καθηγητές"
Το 1950, απολυτήριο. Υιοθετούνται μετάλλια για τους καλούς μαθητές!"

Δεν χρειάζονται σχόλια. Πάντα επίκαιρες οι αναλύσεις όλων εκείνων που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αμφισβητούσαν τον "υπαρκτό σοσιαλισμό" ως ουσιαστικό αντίποδα των αστικών νορμών. Αλί στα κνιτάκια κάθε είδους...

Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2008

auto dafe

Από την άποψη της φαινομενικότητας δεν είναι καθόλου παράξενη η κούραση που μ' έχει κυριεύσει, ωστόσο δεν πείθομαι από μια λογική αποδοχής της φθοράς (ακόμη κι αν πρόκειται για το τίμημα της γνώσης), ούτε από μια λογιστική προσέγγιση του χρόνου (έτσι κι αλλιώς ανεξάρτητα από τον χρόνο), είναι ένας απολογισμός (αυτό το περίφημο λατινικό res gestae: τα πεπραγμένα), η ύπαρξη βιωματικών κύκλων που πρέπει να αναγνωρισθούν (όχι σαν φαύλοι κύκλοι αλλά σαν περιφέρειες τροχού που σε μετατοπίζουν κάθε φορά που κλείνουν και σε άλλο σημείο, σε διαφορετικό σημείο και ως διαφορετικό άνθρωπο), η ανάγνωση αυτών των κωδίκων που χαράζουν στην συνείδηση τα βιώματα, μια ανάγνωση που μόνο αυτή μπορεί να αγγίξει την ουσία σε κάθε διάβα της ζωής και να γεννήσει την έμπνευση, και από αυτή την άποψη, όχι της φαινομενικότητας αλλά της ουσίας, νιώθω μια κούραση, γιατί δεν έχω "αυτοαναγνωσθεί" καλά, και το παρελθόν αθροίζεται, μπορεί να έχω μοιραστεί πολλά, να έχω καεί στην ουσία αυτών που ζω, να έχω εμπνευστεί, αλλά, γαμώτο, έχω πληγώσει και πολύ, όχι από πρόθεση, αλλά από αδράνεια και πρωτογονισμό.

Κυριακή 6 Ιανουαρίου 2008

Ενάντια στο τίποτα αυτού του κόσμου

Στον ίδιο κόσμο ζούμε, την ίδια πραγματικότητα μοιραζόμαστε. Σκέφτονται μερικοί άνθρωποι, οι πιο υποψιασμένοι ανάμεσα στους ανυποψίαστους, -πέρα από την οργή, την αντίδραση και την εκτόνωση- τι σόι θλίψη και μαυρίλα είναι αυτή που χαρακτηρίζει τον αντιεξουστικό λόγο. Αν προσπεράσουμε την σαφήνεια της «προπαγάνδας της δράσης», δραματικές διατυπώσεις, επικό ύφος, πολεμικές διακηρύξεις, επηρμένες αναλύσεις σε συνδυασμό με έντονα συναισθηματικό ρομαντισμό, θολή μεταφυσική και επιθετικό μηδενισμό, διαμορφώνουν ένα δύσκολο πεδίο πνευματικής νομής, οικειοποίησης και κοινωνικής αποδοχής.

Για εκείνους που αγνοούν το συλλογικό και ατομικό πολιτικό υπόβαθρο της «προπαγάνδας της δράσης», τις ζυμώσεις των συνελεύσεων, τις εντάσεις των συλλογικών αναζητήσεων, τις κοινοτικές διαδικασίες, τον πολιτικό συναισθηματισμό που εκβάλλει σε μια ζωογόνα συναίνεση, την διαλογική εκμαίευση στοχεύσεων και δράσεων, για όλους εκείνους που δεν μπορούν να κατανοήσουν το περιεχόμενο είναι φυσικό να μην μπορέσουν να κατανοήσουν και τη μορφή.

Ο αντιεξουσιαστικός λόγος (και τον διακρίνω από τον αναρχικό ως ένα ανοιχτό και διευρυμένο θεωρητικό πεδίο ανάλυσης της εξουσίας που πραγματεύεται τις κοινωνικές σχέσεις χωρίς να επικεντρώνει στην κρατική οργάνωση της εξουσίας) είναι αυτός που θα αναλύσει την εξουσία και όχι απλώς την εκμετάλλευση. Τη στιγμή που η αριστερά κάνει πολιτικές ασκήσεις στη βάση της κεντρικότητας της εργασίας αντιμετωπίζοντας την κοινωνική δόμηση με το φασματικό βλέμμα του παραδοσιακού διαφωτισμού, οι αντιεξουσιαστές είναι αυτοί που θα μιλήσουν για τους θεσμούς του πολιτισμού αμφισβητώντας τον στο σύνολό του, ξεπερνώντας τον ίδιο τον διαφωτισμό. Και είναι γεγονός ότι όσοι αναλύουν τις σχέσεις εξουσίας στην οικογένεια, το σχολείο, τον στρατό, τις φυλακές, τα ψυχιατρεία, τις εμπορευματικές σχέσεις, την αλλοτρίωση, πεδία τα οποία η αριστεροί θεωρούν αυτονόητα παρεπόμενα των αντιθέσεων κεφαλαίου και εργασίας και ως εκ τούτου δεν τους απασχολούν ούτε στο ελάχιστο, όσοι λοιπόν αναλύουν αυτές τις σχέσεις σε καθημερινό επίπεδο δεν μπορούν να μην μοιράζονται την βαρύτητα των κοινωνικών τους συνεπειών. Καταπίεση, δυστυχία, μιζέρια, μοναξιά, κατάθλιψη, αυτοκτονίες, δολοφονίες, κακοποιήσεις, βασανιστήρια, καταστάσεις με τις οποίες συνδιαλέγεσαι, καταστάσεις που πρέπει να μελετηθούν για να βρεθούν τα περάσματα για το ξεπέρασμά τους. Τα προσωπικά περάσματα πρέπει να γίνουν κοινωνικά και πολιτικά περάσματα προς την ελευθερία. Επίπονη διαδικασία που δεν μπορεί παρά να διατρέχει το ύφος –και όχι την ουσία- του αντιεξουσιατικού λόγου. Η δραματικότητα της κατάστασης είναι δεδομένη όταν κινείσαι στα όρια των θεσμίσεων ακόμη κι όταν μηχανεύεσαι την εκτροπή τους. Δραματικότητα, θλίψη, λοιπόν αλλά όχι μιζέρια. Το αντίθετο: γονιμότητα.

Δημιουργία χωρίς ψευδαισθήσεις, χωρίς μεσσιανισμούς. Ανατροπή χωρίς αναβολές.
Καταλαβαίνεις; Εξ ου και η επιθετικότητα για το ξεπέρασμα, ο διαφωτισμός που μεταβολίζεται με δυνάμεις του ρομαντισμού, ο μηδενισμός που καγχάζει τις αστικές αξίες, η θολή μεταφυσική που εκνευρίζει τον δογματισμό του διαλεκτικού υλισμού, η έπαρση της απελπισίας, ο πόλεμος της ευαισθησίας ενάντια στο τίποτα αυτού του κόσμου.